Vertaald proza
BOEKEN NR. 9, NOVEMBER 2025
Leila Guerriero: Een schim aan de Costa Brava. Op zoek naar Truman Capote
door Hugo Van Hoecke
‘Journalisten leven van andermans geheugen. We voeden ons
ermee als wezens van de nacht. Het is onze schatkamer. En die is hier
verkwanseld. Er is vreselijk huisgehouden door de tijd, die tweeledige materie
die helpt te vergeten als men vergeten wil, maar ook opslokt wat een
herinnering zou moeten blijven’.
Zo luidt de teleurstellende conclusie van Leila Guerriero
wanneer zij het nagenoeg vruchteloze resultaat bekijkt van haar opsporingen
naar wat aan de Costa Brava nog als residu overleefde van het tweejarige
oponthoud aldaar van de befaamde Amerikaanse schrijver Truman Capote (1924-1984).
Daar, aan de Spaanse kust, hield de man zich onledig met het ‘voorlopig’
afwerken van wat later zijn meesterwerk zou blijken: In cold blood (In
koelen bloede, De Arbeiderspers 2019). ‘Voorlopig’, want iéts staat de
definitieve afsluiting nog in de weg, meer daarover hieronder.
De Argentijnse schrijver
en journaliste Guerriero vatte in 2023 het plan op om het kortstondige verblijf
van Capote aan de Spaanse kust (1960-begin 1963) ter plekke te gaan uitspitten.
Zeg niet: documenteren, want Guerriero is behalve journalist ook een
gerenommeerd auteur. Haar boek is dus een mengeling geworden van hoe zijzelf
haar tijdelijke inbedding in de Costa Brava beleeft enerzijds en de
documentaire inbreng rond Capote’s doen en laten anderzijds. Die inbreng wordt
bekomen middels dozijnen grotendeels irrelevante gesprekken met ‘getuigen’: ‘Ik
doe mijn best te achterhalen wat waar is en wat niet aan de beschamend banale
gegevens’, vloeit het halfweg nog half vertwijfeld uit Guerriero’s pen. Om even
verder de niet te ontlopen realiteit onder ogen te zien:
‘Iedereen is dood en wie niet
dood is, herinnert zich niets en wie zich wel wat herinnert, maakt het mooier’.
Hoewel ze anderszins beseft: ‘Wat zouden ze zich moeten herinneren van een man
die schrijft […] als het belangrijkste in het leven van een schrijver zich in
zijn hoofd afspeelt?’
Guerriero heeft gelijk, het brengt geen zoden aan de dijk
te weten waar Capote zijn krant kocht, bij wie zijn lekkernijen enzovoort. Maar
deze krabbenmand met anekdotes en ‘huiveringwekkende stompzinnige’ meningen die
(misschien) enige grond van waarheid bevatten dan wel pure verzinsels zijn,
toont wel de schimmigheid aan van Capote’s doortocht aan de Costa Brava. Hij
was er enkel om in alle rust zijn literaire worp, die hij aanvoelde als een
meesterwerk-in-wording, af te werken. In koelen bloede was opgezet als een soort
literaire biografie waarin Capote het levensverhaal bracht van twee moordenaars
die hij destijds in Kansas van nabij had gekend, met wie bij zelfs tamelijk
bevriend was geweest -- wat hem emotioneel betrokken maakte bij de zaak -- en
die nu na hun veroordeling in de dodencel wachtten op hun executie. Capote
noemde het schrijven van zijn boek ‘de heftigste ervaring in mijn creatieve
leven’. Om het te kunnen afsluiten was het enige gegeven waar hij (toegegeven:
enigszins luguber, maar echt Amerikaans) nog op wachtte was de finale
terechtstelling. In afwachting daarvan hield hij zich vol ongeduld op aan de
Costa Brava… als een schim.
Dat Guerriero behoorlijk veel tijd en aandacht investeert
in haar uitzichtloze zoektocht naar sporen die er van dat verblijf nauwelijks
waren, doet vermoeden dat daar redenen voor moeten zijn. Die zijn er inderdaad.
Capote was journalist (verslaggever dus), maar ook verhalenverteller (romanschrijver
dus). Guerriero eveneens. Beiden dragen ze de ‘creatieve journalistiek’,
waarbij de documentaire gegevens worden gekaderd binnen een romantechnisch
kader, hoog in het vaandel. In Een schim aan de Costa Brava duiken dan wel weinig
of geen concrete sporen op, maar er wordt wel narratief een belevenis verteld,
in een waargebeurde setting.
Leila Guerriero: Een schim aan de Costa Brava, Meridiaan,
Amsterdam 2025, 155 p. ISBN 9789493305830. Vertaling van La dificultad del
fantasma door Brigitte Coopmans. Distributie De Wolken
deze pagina printen of opslaan